Tổng hợp các câu hỏi về BHXH có hiệu lực từ năm 2016. (Phần 1)

Trong thời gian qua, các kênh truyền thông ngành BHXH đã tập trung tuyên truyền mạnh mẽ chính sách BHXH, BHYT - hai trụ cột chính trong hệ thống chính sách về an sinh xã hội. Đặc biệt, tại các kỳ họp thứ 7 và thứ 8 Quốc hội Khóa XIII đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT và Luật BHXH sửa đổi tạo hành lang pháp lý tương đối đầy đủ cho công tác quản lý và thực hiện các chế độ, chính sách BHXH, BHYT.

Câu 1: Ông  Hoàng Cao, Thành phố Hồ Chí Minh hỏi: Theo quy định tại Khoản 3, Điều 56 Luật BHXH (sửa đổi): “Mức lương hưu hàng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 55 của Luật này được tính như quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều này, sau đó cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi theo quy định thì giảm 2%”. Tôi xin hỏi quy định này có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2016 ngay khi Luật có hiệu lực phải không?

BHXH Việt Nam trả lời vấn đề này như sau:

Tại Khoản 1 Điều 124 Luật BHXH số 58/2014/QH13 quy định hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2016, trừ quy định tại Điểm b, Khoản 1 và Khoản 2, Điều 2 của Luật này thì có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2018. Như vậy, quy định tại Khoản 3 Điều 56 có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2016. Tuy nhiên, theo quy định chuyển tiếp tại khoản 2 Điều 28 Nghị định số 115/2015/NĐ-CP ngày 11/11/2015 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật BHXH về BHXH bắt buộc thì lao động nữ sinh từ ngày 31 tháng 12 năm 1970 trở về trước, nam sinh từ ngày 31 tháng 12 năm 1965 trở về trước và có kết luận của Hội đồng giám định y khoa bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên trước ngày 01 tháng 01 năm 2016 mà đề nghị được hưởng lương hưu kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2016 thì chế độ hưu trí vẫn được thực hiện theo quy định của pháp luật trước ngày 01 tháng 01 năm 2016.

Câu 2: Bà Trần Thu Hòa, Đà Nẵng: Tôi làm bên bộ phận BHXH của công ty. Vừa qua, có một số ý kiến của công nhân công ty tôi cho rằng đến năm 2016 sẽ không còn chế độ trợ cấp thai sản nữa? Xin hỏi, điều này có đúng không? Tỷ lệ đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp năm 2016 là 34,5% có đúng không?

BHXH Việt Nam trả lời vấn đề này như sau:

Khoản 1 Điều 4 Luật BHXH năm 2014 quy định các chế độ BHXH bắt buộc bao gồm: Ốm đau; Thai sản; Tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; Hưu trí; Tử tuất. Chế độ thai sản được quy định tại các Điều 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41 Luật BHXH năm 2014. Như vậy từ ngày 1/1/2016 người lao động vẫn được hưởng chế độ thai sản. Tỷ lệ đóng BHXH, BHYT, BHTN năm 2016 như sau: 

- Theo quy định của Luật BHXH số 58/2014/QH13 tỷ lệ đóng BHXH là 26%. Trong đó người lao động đóng 8% vào quỹ hưu trí và tử tuất; người sử dụng lao động đóng 18% (trong đó 3% vào quỹ ốm đau - thai sản; 1% vào quỹ TNLĐ-BNN; 14% vào quỹ hưu trí và tử tuất);

- Theo quy định tại Nghị định số 105/2014/NĐ-CP ngày 15/11/2014 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BHYT  tỷ lệ đóng BHYT là 4,5% (trong đó người lao động đóng 1,5%, người sử dụng lao động đóng 3%).

- Theo quy định của Luật Việc làm tỷ lệ đóng BHTN là 2% (trong đó người lao động đóng 1%, người sử dụng lao động đóng 1% tiền lương tháng), ngoài ra ngân sách nhà nước trung ương hỗ trợ tối đa không quá 1% tiền lương tháng đóng BHTN.

Như vậy, tổng tỷ lệ đóng BHXH, BHYT, BHTN năm 2016 là 32,5%, trong đó đơn vị sử dụng lao động đóng 22%, người lao động đóng 10,5% tiền lương tháng.

Câu 4: Bạn nguyenanhung…@gmail.com hỏi: Tôi đã tham gia BHYT liên tục trên 5 năm, bản thân bị bệnh nan y phải điều trị với chi phí rất lớn. Do chưa biết chính sách được hưởng 100% chi phí khi số tiền đóng vượt 6,9 triệu. Nay tôi biết thì số tiền đóng đã gần 100 triệu. Vậy cho tôi hỏi: Tôi có được thanh toán trực tiếp số tiền đã đóng sau khi vượt 6,9 triệu hay không?

BHXH Việt Nam trả lời vấn đề này như sau:

Trường hợp ông/bà đã đủ 2 điều kiện nhưng do không biết chính sách; ông/bà mang đầy đủ chứng từ theo quy định tại Điều 15, Thông tư liên tịch số 41, bao gồm:

1. Giấy đề nghị thanh toán chi phí KCB BHYT theo mẫu của cơ quan BHXH;

2. Thẻ BHYT, Giấy tờ tùy thân có ảnh, giấy hẹn khám lại, giấy chuyển tuyến.

3. Giấy ra viện.

4. Bản chính các chứng từ hợp lệ (hóa đơn mua thuốc, hóa đơn thu viện phí và các chứng từ có liên quan).

Đến cơ quan BHXH để làm thủ tục thanh toán trực tiếp.

Ví dụ: Ngày 15/6/2015, người tham gia BHYT đến nộp hồ và cung cấp Hóa đơn, chứng từ gồm (Đợt 1: Hóa đơn vào ngày 15/1/2015, số tiền cùng chi trả là 4 triệu; Đợt 2: Hóa đơn vào ngày 5/3/2015, số tiền cùng chi trả là 4 triệu; Đợt 3: Hóa đơn vào ngày 2/4/2015, số tiền cùng chi trả là 2 triệu). Tổng Hóa đơn cùng chi trả trong năm của 3 đợt là 10 triệu. Số tiền được cơ quan thanh toán lại là 2 triệu của Hóa đơn đợt 3

Câu 5: Bà Huỳnh Thị Tuyết, TP. Hồ Chí Minh: Tôi hiện đang làm ở bộ phận nhân sự, tiền lương của công ty. Tôi thấy BHXH TP. Hồ Chí Minh thông báo là hiện nay cơ quan BHXH không thực hiện tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả trực tiếp tại bộ phận một cửa mà phải thực hiện qua hệ thống bưu điện hoặc giao dịch điện tử. Công ty chúng tôi ở ngay gần trụ sở BHXH nên muốn nộp hồ sơ trực tiếp có được không hay bắt buộc phải qua bưu điện hoặc giao dịch điện tử?

Câu 6: Ông Nguyễn Viết Trung, Quảng Nam: Xin cơ quan BHXH cho biết, thời điểm hiện tại, cơ quan BHXH đang thực hiện tiếp nhận hồ sơ của doanh nghiệp theo những hình thức nào? Tôi nghe nói thời gian tới (năm 2016) tất cả các doanh nghiệp phải thực hiện nộp hồ sơ điện tử có phải không?

Theo quy định tại Quyết định số 999/QĐ-BHXH ngày 24/9/2015 về việc ban hành quy định tiếp nhận hồ sơ, giải quyết và trả kết quả thủ tục hành chính về BHXH, BHYT, BHTN, đơn vị sử dụng lao động (SDLĐ) và cá nhân được lựa chọn một trong ba hình thức tiếp nhận và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính như sau:

1. Thực hiện qua giao dịch điện tử;

2. Thực hiện qua dịch vụ bưu chính;

3. Trực tiếp tại Bộ phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả.

Nhằm giảm thời gian và chi phí đi lại, chờ đợi cho các đơn vị SDLĐ, cơ quan bảo hiểm xã hội khuyến khích các đơn vị SDLĐ sử dụng hình thức giao dịch điện tử vì có rất nhiều tiện ích như: đơn vị có thể nộp hồ sơ 24/24h trong ngày và 7 ngày trong tuần, có phần mềm hỗ trợ kê khai  nên giảm bớt thời gian chuẩn bị hồ sơ, giảm số lao động phải sử dụng để thực hiện các thủ tục về bảo hiểm xã hội…Đặc biệt, từ ngày 15/10/2015, theo Công văn 3711/BHXH-PC của BHXH Việt Nam, những hồ sơ chưa thực hiện được qua giao dịch điện tử, cơ quan bảo hiểm xã hội ký hợp đồng với đơn vị thực hiện dịch vụ bưu chính đến nhận hồ sơ và trả kết quả ngay tại trụ sở đơn vị SDLĐ (cơ quan bảo hiểm xã hội trả phí chuyển phát  hồ sơ). Như vậy, đơn vị SDLĐ không cần thiết phải đến giao dịch trực tiếp tại cơ quan bảo hiểm xã hội. Việc này không chỉ giảm được thời gian, chi phí cho đơn vị SDLĐ mà còn giảm sự tiếp xúc trực tiếp với cán bộ cơ quan bảo hiểm xã hội, tránh tình trạng gây phiền hà cho đơn vị SDLĐ.

---

XEM THÊM KHÓA HỌC KẾ TOÁN TIỀN LƯƠNG