Lập kế hoạch vốn kinh doanh - CEO không lo thiếu hụt dòng tiền

Các chủ doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) thường có thể quen với việc lập kế hoạch kinh doanh nhưng việc lập kế hoạch vốn lại nghe có vẻ rất xa lạ. Tiếc thay, kế hoạch vốn lại là tiền đề trước khi chúng ta bắt đầu bất cứ hoạt động kinh doanh nào. Và trong hầu hết các trường hợp, Doanh nghiệp (DN) chúng ta không chết vì lỗ mà do thiếu hụt dòng tiền – hệ quả từ việc không lập kế hoạch vốn. 

Vậy Lập kế hoạch vốn như thế nào và Quản trị vốn ra sao. Qua bài viết này, Giamdoc.net chia sẻ cách thức “Lập kế hoạch vốn kinh doanh” – một quá trình quan trọng đặt ra những dự liệu cho từng năm hoạt động hoặc cho từng dự án của DN… bằng phương pháp ứng dụng thẻ điểm cân bằng – BSC.​

Kế hoạch vốn kinh doanh theo quan điểm BSC

BSC (balance scored cards) – một công cụ lập kế hoạch hướng đến “sự cân bằng” của bốn yếu tố trong quản trị vốn.
Bao gồm:
1. Quy mô vốn,
2. Nguồn hình thành vốn (hoặc Giải pháp vốn),
3. Quản trị & luân chuyển vốn,
4. Quản lý Chi phí & hiệu quả sử dụng vốn.

1. Quy mô vốn: Hãy dự báo tất cả các nhu cầu vốn của DN trong năm hoạt động tiếp theo và phân loại theo chu kỳ vốn. Ví dụ: Nguồn vốn hiện tại DN đã đầu tư là bao nhiêu? Để DN thực hiện các dự án hoặc các thương vụ kinh doanh dài hạn, chúng ta cần nguồn vốn cố định bổ sung như thế nào? Để DN mua nguyên vật liệu, trả lương và vận hành kinh doanh hàng ngày, chúng ta cần vốn an toàn bao nhiêu? Chúng ta cũng cần dự trù vốn cho các đợt cao điểm của chu kỳ kinh doanh thông qua chỉ tiêu Vốn lưu động theo chu kỳ.
2. Giải pháp vốn: Liệt kê danh sách những nguồn/nơi có thể huy động được vốn để đáp ứng quy mô vốn  ở Thẻ điểm thứ nhất. Nguồn vốn có thể đến từ vốn góp thêm của chủ doanh nghiệp, góp bằng tài sản, vay ngân hàng, nợ nhà cung cấp, thu tiền trước khách hàng, mua lại sáp nhập hoặc hợp tác đầu tư kinh doanh…
3. Quản trị & luân chuyển vốn: đưa ra những nguyên tắc theo dõi việc sử dụng vốn. ​Ví dụ: tỷ lệ vốn vay trên tổng vốn bình quân là bao nhiêu để hạn chế khả năng vỡ nợ? Chỉ số thanh toán cá biệt thể hiện khả năng thu tiền và tiền đang có trong DN có thể bù đắp các khoản chi và phải trả trong 3 tháng hoạt động sắp tới không?... DN có thể đưa ra nhiều chỉ tiêu để quản trị nhưng cần lưu ý 4 chỉ tiêu chính: (i) Tỷ lệ vốn vay/ tổng vốn, (ii) Chỉ số thanh toán cá biệt, (iii) Số ngày thu hồi nợ bình quan, (iv) Hạn mức nợ phải thu/X trong đó X có thể là Đơn hàng/khách hàng/Doanh thu…
4. Chi phí & hiệu quả sử dụng vốn: là những chỉ sổ phản ánh chất lượng của hoạt động sử dụng vốn. Trong đó chỉ tiêu Lợi nhuận/Vốn chủ sở hữu hay còn gọi là ROE là chỉ tiêu đặc biệt quan trọng cho biết một đồng vốn chúng ta bỏ vào DN thì thu về được bao nhiêu đồng lợi nhuận. 

​Ngoài bốn thẻ điểm chính trên, DN có thể thêm bốn thẻ điểm phụ để làm rõ hơn cho bảng BSC về kế hoạch vốn như sau (tương ứng với các thẻ [a], [b], [c], [d] trong hình trên):

[a] Đối tượng huy động, đàm phán vốn chủ chốt:

Hỗ trợ cho Thẻ điểm thứ 2, nơi liệt kê cụ thể có thể huy động từ những đối tượng nào. Đối tượng được liệt kê phải mang tính khả thi, khả năng có thể huy động được cao, phù hợp nhất với DN.

Ví dụ: Ở Thẻ điểm thứ 2, DN ghi Vốn tín dụng ngân hàng 2 tỷ, DN đã từng có mối quan hệ hợp tác tốt đẹp với hai ngân hàng Vietcombank và Techcombank trước đó, nên khả năng có thể tạo được giao dịch thành công ở hai ngân hàng là rất cao so với các ngân hàng khác trên thị trường. Như vậy, ở Bảng [a] DN có thể ưu tiên ghi Ngân hàng Vietcombank (1.5 tỷ), và Techcombank (0.5 tỷ). 

[b] Nguồn lực đối ứng huy động vốn:

Để đảm bảo khả năng trả nợ cho các đối tượng trong thẻ [a], DN có những nguồn lực nào:

Ví dụ: Máy móc, thiết bị, bất động sản, cổ phiếu … có thể dùng làm thế chấp Ngân hàng, hay dòng tiền thu được trong tương lai từ các dự án kinh doanh… 

[c] & [d] Yêu cầu tính chủ động & minh bạch trong quá trình quản trị vốn: ​

Về tính chủ động [c] đó là yếu tố dự báo và chuẩn bị thông qua các cơ chế xây dựng kế hoạch. Về tính minh bạch [d] đó là việc ghi nhận thông tin đầy đủ, theo dõi và báo cáo thường xuyên hoặc định kỳ… Tất cả những yếu tố được liệt kê ở đây được khuyến khích xây dựng, ghi chú cụ thể trong Điều lệ hoặc Quy chế nội bộ công ty làm cơ sở để truyền đạt, đảm bảo việc thực hiện xuyên suốt giữa các cấp, các bộ phận.

Ở bài viết này, Giamdoc.net muốn nhấn mạnh đến Quý doanh nghiệp/các bạn đọc vai trò/tầm quan trọng của việc Lập kế hoạch vốn kinh doanh. Ngoài việc hiểu kế hoạch vốn như một định hướng cụ thể, những phương án, kịch bản thì việc lập kế hoạch còn hỗ trợ cho DN không bỏ sót những khoản mục, tiêu chí quan trọng, nhằm giữ cho DN luôn ở trạng thái chủ động, hoàn toàn sẵn sàng để ứng phó cho những biến động trong kinh doanh.

​Tác giả: Hải Văn, CFA - Giám đốc chuyên môn Công ty TNHH Finbud

​Quản lý tài chính doanh nghiệp bài bản

18 bài học quản trị tài chính online của chuyên gia Vũ Long, bao gồm kiến thức, nghiệm vụ, kỹ năng về tài chính dòng tiền, giúp doanh nghiệp xây dựng & vận hành hệ thống kế hoạch tài chính - kinh doanh - dòng tiền tối ưu; Quản trị chi phí hiệu quả, tăng lợi nhuận; tổ chức công tác kế toán & kiểm soát hồ sơ báo cáo thuế theo cách bài bản. Phân cấp quản lý tài chính, ngừa rủi ro mất cán cân thanh toán, công nợ.

Học online chủ động và Download Full bộ TÀI LIỆU TÀI CHÍNH

Xem & Học thử