Tổng hợp các câu hỏi về BHXH có hiệu lực từ năm 2016. (Phần 3)

Trong thời gian qua, các kênh truyền thông ngành BHXH đã tập trung tuyên truyền mạnh mẽ chính sách BHXH, BHYT - hai trụ cột chính trong hệ thống chính sách về an sinh xã hội. Đặc biệt, tại các kỳ họp thứ 7 và thứ 8 Quốc hội Khóa XIII đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT và Luật BHXH sửa đổi tạo hành lang pháp lý tương đối đầy đủ cho công tác quản lý và thực hiện các chế độ, chính sách BHXH, BHYT.

Câu 12. Bạn dungcot…@gmail.com hỏi: Năm 2012 tôi làm việc tại doanh nghiệp tư nhân Thành An, thị trấn Chợ Chu, Định Hóa, Thái Nguyên và có theo đóng BHXH, BHTN tại doanh nghiệp này. Đến đầu năm 2013, tôi nghỉ việc tại doanh nghiệp Thành An và chuyển tới một công ty khác, vì điều kiện kinh tế nên từ đầu năm 2014 tôi không theo đóng BHXH được. Đầu năm 2014, tôi chuyển về công tác tại Tổng công ty Khoáng sản Xây dựng Dầu khí Nghệ An và có theo đóng tiếp BHXH tại đây bằng sổ BHXH photo. Sổ BHXH gốc của tôi vẫn nằm ở doanh nghiệp Thành An không rút về được với lý do Công ty không rút và trả sổ.

Vậy cho tôi hỏi, nếu tiếp tục đóng BHXH tại đơn vị khác, trong khi không có sổ gốc thì có ảnh hưởng gì tới quyền lợi và quá trình đóng BHXH không? Và làm cách nào để tôi có thể lấy lại sổ gốc, hoặc có được cấp lại sổ BHXH hay không? Nếu được thì thủ tục như thế nào?

BHXH Việt Nam trả lời vấn đề này như sau:

Theo quy định mỗi người tham gia BHXH được cấp một sổ BHXH với một số sổ duy nhất để theo dõi việc đóng, hưởng các chế độ BHXH và là căn cứ để giải quyết các chế độ BHXH theo quy định của pháp luật. Vì vậy, khi Ông/Bà nghỉ việc ở đơn vị cũ sau đó tham gia BHXH tại đơn vị khác sẽ thực hiện khai báo số sổ BHXH đã được cấp, không ảnh hưởng gì đến quyền lợi và quá trình đóng BHXH. Theo quy định tại Khoản 2, Điều 18, Chương II Luật BHXH có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2016 thì sổ BHXH sẽ được bàn giao cho người lao động quản lý, vì vậy Ông/Bà liên hệ với doanh nghiệp Thành An đề nghị chốt và trả sổ BHXH cho người lao động theo quy định.

Câu 13: Chị Đào Tuyết Mai, đang làm việc tại Hà Nội, quê tại tỉnh Ninh Bình hỏi: Tôi đóng BHYT và đăng ký nơi KCB ban đầu là Bệnh viện Việt Nam - Cu Ba, Hà Nội. Hiện tại tôi đang mang thai ở tuần thứ 36. Do hoàn cảnh, tôi không thể sinh con tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, nơi Bệnh viện Việt Nam - Cu Ba chuyển tuyến cho tôi. Tôi dự định về Bệnh viện huyện Kim Sơn để sinh con. Vậy khi tôi muốn về sinh con ở Bệnh viện huyện Kim Sơn, thì tôi phải làm những thủ tục gì tại nơi khám, chữa bệnh ban đầu (Bệnh viện Việt Nam - Cu Ba) để có thể chuyển về tuyến huyện?

BHXH Việt Nam trả lời vấn đề này như sau:

Theo quy định tại Khoản 6, Điều 11 Thông tư số 40/2015/TT-BYT ngày 16/11/2015 của Bộ Y tế quy định đăng ký KCB BHYT ban đầu và chuyển tuyến KCB BHYT thì trong trường hợp người tham gia BHYT đi công tác, học tập, làm việc lưu động hoặc tạm trú dưới 12 tháng tại địa phương khác thì được KCB tại cơ sở KCB địa phương đó tương đương với tuyến cơ sở KCB ban đầu ghi trên thẻ BHYT. Trường hợp địa phương đó không có cơ sở KCB tương đương thì người tham gia BHYT được lựa chọn cơ sở KCB khác có tổ chức KCB BHYT ban đầu.

Do đó, đối với trường hợp của chị để được hưởng quyền lợi BHYT khi về quê sinh con, chị cần phải làm thủ tục đăng ký tạm trú tại nơi dự kiến sinh con (huyện Kim Sơn). Khi đi khám và sinh con tại BV huyện Kim Sơn, chị mang theo giấy đăng ký tạm trú cùng với thẻ BHYT và giấy tờ tùy thân có ảnh để làm thủ tục KCB BHYT.

Câu 14: Bà Lê Thị Thủy, khu chế xuất tại Tp.Hồ Chí Minh hỏi: Về quy định đăng kí KCB ban đầu, hiện công ty tôi không giải quyết cho NLĐ đăng ký KCB ban đầu BHYT tại những nơi thuận tịên cho NLĐ mà công ty mua bảo hiểm và đăng ký KCB ban đầu cho toàn bộ trên 3000 lao động tại phòng y tế cơ quan của công ty.

Tuy nhiên, do đăng ký khám tại y tế cơ quan không thuận tiện cho NLĐ và phòng y tế của công ty không hề có trang bị thuốc và trang thiết bị gì để đáp ứng việc KCB cho NLĐ (chúng tôi không hiểu cơ quan chức năng nào phụ trách phê duyệt phòng y tế tại công ty tôi là đủ tiêu chuẩn KCB y tế ban đầu trong khi phòng y tế không hề có trang thiết bị gì), nên NLĐ gửi đơn xin đăng kí tại các có sở KCB bên ngoài công ty, nhưng không được giải quyết.

Vậy xin hỏi, luật nào quy định nơi KCB ban đầu BHYT cần có trang thiết bị gì? Quy định cụ thể ra sao? Cơ quan nào chịu trách nhiệm xác minh phòng y tế công ty đủ tiêu chuẩn KCB ban đầu. Trường hợp công ty không giải quyết cho NLĐ xin đăng kí tại các nơi KCB ban đầu BHYT khác thì NLĐ phải liên hệ cơ quan nào để được giải quyết?

BHXH Việt Nam trả lời vấn đề này như sau:

- Tại Điều 7 Thông tư số 40/2015/TT-BYT của Bộ Y tế ngày 16/11/2015 quy định đăng ký KCB BHYT ban đầu và chuyển tuyến KCB BHYT quy định cụ thể điều kiện của cơ sở đăng ký KCB BHYT ban đầu. Theo đó, Cơ sở KCB phải có giấy phép hoạt động; Y, bác sỹ phải có chứng chỉ hành nghề và cơ sở KCB phải đảm bảo đủ điều kiện về nhân lực, cơ sở vật chất, trang thiết bị đảm bảo đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh thông thường và xử lý cấp cứu ban đầu, cung ứng thuốc theo phạm vi hoạt động chuyên môn theo quy định của pháp luật về KCB. Quy định cụ thể về điều kiện vật chất, điều kiện nhân lực của cơ sở KCB bạn có thể tham khảo tại Thông tư số 41/2011/TT-BYT ngày 14/11/2011 của BYT hướng dẫn cấp chứng chỉ hành nghề đối với người hành nghề và cấp giấy phép hoạt động đối với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

- Cơ quan BHXH địa phương căn cứ trên hồ sơ, giấy tờ theo quy định tại Khoản 2, Điều 7 TTLT số 41/2014/TTLT-BYT-BTC ngày 24/11/2014 của liên Bộ Y tế - Tài chính hướng dẫn thực hiện Luật BHYT để kí hợp đồng KCB BHYT ban đầu.

- Theo quy định tại Khoản 2, Điều 26 Luật BHYT và Điều 8 Thông tư Thông tư số 40/2015/TT-BYT ngày 16/11/2015 của Bộ Y tế quy định đăng ký KCB BHYT ban đầu và chuyển tuyến KCB BHYT thì người tham gia BHYT có quyền đăng ký và thay đổi nơi KCB BHYT ban đầu tại một trong các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến xã, tuyến huyện hoặc tương đương không phân biệt địa giới hành chính, phù hợp với nơi làm việc, nơi cư trú và khả năng đáp ứng của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

Do đó, nếu có nguyện đổi nơi đăng ký KCB ban đầu, đề nghị Bà vào đầu mỗi quý đến cơ quan BHXH quận, huyện nơi cấp thẻ BHYT để được hướng dẫn.

Câu 15:  Bạn Nguyennhung…@gmail.com hỏi: Theo quy điều 86 Luật BHXH (sửa đổi) quy định về việc không giữ lại 2% BHXH chi trả ốm đau, thai sản. Nhưng Nghị định số 88/2015/NĐ-CP, quy định về xử phạt việc không chi trả ốm đau, thai sản trong vòng 3 ngày. Như vậy, chúng tôi phải làm như thế nào mới đúng Luật mà vẫn đảm bảo quyền lợi cho Người lao động?

BHXH Việt Nam trả lời vấn đề này như sau:

Luật BHXH năm 2014 không quy định việc đơn vị sử dụng lao động giữ lại 2% để chi trả chế độ ốm đau, thai sản cho người lao động. Về quy trình giải quyết hưởng chế độ ốm đau thai sản, Điều 102 Luật BHXH năm 2014 quy định: Người lao động trong thời hạn 45 ngày kể từ ngày trở lại làm việc có trách nhiệm nộp hồ sơ cho người sử dụng lao động; người sử dụng lao động có trách nhiệm lập hồ sơ theo quy định nộp cho cơ quan BHXH; cơ quan BHXH có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động.

Câu 16: Bà Đặng Thu Hoài, Quảng Ninh: Từ tháng 5/2010 đến hết tháng 10/2014 tôi làm việc cho một doanh nghiệp và đóng BHTN với tổng thời gian là 4 năm 5 tháng. Từ ngày 01/11/2014 đến hết ngày 30/11/2015 tôi làm việc ký hợp đồng lao động mùa vụ với một công ty khác và có tham gia BHTN. Ngày 01/12/2015 tôi chấm dứt HĐLĐ tại công ty này. Cho hỏi tôi có được hưởng trợ cấp thất nghiệp không? Nếu được thì tôi được hưởng bao nhiêu tháng?

BHXH Việt Nam trả lời vấn đề này như sau:

Điều 49 Luật Việc làm quy định người lao động đang đóng BHTN được hưởng trợ cấp thất nghiệp khi có đủ các điều kiện sau đây:

1. Chấm dứt HĐLĐ hoặc HĐLV, trừ các trường hợp: người lao động đơn phương chấm dứt HĐLĐ, HĐLV trái pháp luật; hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hàng tháng;

2. Đã đóng BHTN từ đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng trước khi chấm dứt HĐLĐ, HĐLV đối với trường hợp làm việc theo HĐLĐ, HĐLV từ 12 tháng trở lên; đã đóng BHTN từ đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 36 tháng trước khi chấm dứt HĐLĐ đối với trường hợp làm việc theo HĐLĐ mùa vụ hoặc theo công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng;

3. Đã nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp tại trung tâm dịch vụ việc làm trong thời hạn 03 tháng kể từ ngày chấm dứt HĐLĐ, HĐLV;

4. Chưa tìm được việc làm sau 15 ngày, kể từ ngày nộp hồ sơ hưởng BHTN, trừ các trường hợp sau đây: thực hiện nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ công an; đi học tập có thời hạn từ đủ 12 tháng trở lên; chấp hành quyết định áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc; Bị tạm giam, chấp hành hình phạt tù; Ra nước ngoài định cư, đi lao động ở nước ngoài theo hợp đồng; chết.

Vậy, trường hợp của bà để hưởng trợ cấp thất nghiệp, bà cần phải nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp trong thời hạn 03 tháng kể từ ngày chấm dứt HĐLĐ (ở đây là từ ngày 01/12/2015) tại trung tâm dịch vụ việc làm nơi bà muốn nhận trợ cấp thất nghiệp và được giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp khi đủ các điều kiện theo quy định nêu trên.

Đồng thời theo quy định tại Khoản 2 Điều 50 Luật Việc làm, Khoản 7 Điều 18 Nghị định số 28/2015-NĐ-CP ngày 12/3/2015 của Chính phủ thì thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp được tính theo số tháng đóng BHTN, cứ đóng đủ 12 tháng đến đủ 36 tháng thì được hưởng 03 tháng trợ cấp thất nghiệp, sau đó, cứ đóng đủ 12 tháng thì được hưởng thêm 01 tháng trợ cấp thất nghiệp nhưng tối đa không quá 12 tháng. Trưởng hợp người lao động có thời gian đóng BHTN trên 36 tháng thì những tháng lẻ chưa giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp được bảo lưu làm căn cứ để tính thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp cho lần hưởng trợ cấp thất nghiệp tiếp theo khi đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp theo quy định.

Theo thông tin bà cung cấp chưa rõ tổng số tháng đóng BHTN chưa hưởng của bà tính đến 01/12/2015, do vậy, bà căn cứ vào tổng số tháng đóng BHTN chưa hưởng của mình ghi trên sổ BHXH đối chiếu với quy định nêu trên để tính ra số tháng hưởng trợ cấp thất nghiệp của mình khi đủ điều kiện hưởng.

---

XEM THÊM KHÓA HỌC KẾ TOÁN TIỀN LƯƠNG