Kế toán tổng hợp thực hành: Doanh nghiệp vừa và nhỏ có cần xây dựng hệ thống Kế Toán Quản Trị

Rất nhiều chủ doanh nghiệp SMEs (vừa và nhỏ) cho rằng: “Tôi chỉ cần tập trung vào bán hàng, vào truyền thông, kế toán quản trị chỉ cần thiết và phù hợp với DN có quy mô lớn. Với tôi, kế toán quản trị là không cần thiết, chỉ quan tâm làm sao để tồn tại, phát triển và thu lợi nhuận là tốt lắm rồi. Chẳng cần quản trị, công ty tôi vẫn sống hàng chục năm đây thôi,…”
Điều đó là không sai nhưng cũng chưa đúng bởi thực tế cho thấy DN vừa và nhỏ có tỷ lệ thất bại hoặc phá sản cao hơn nhiều so với DN lớn. Một trong những nguyên nhân thất bại chính là việc chưa quan tâm đúng mức tới quản trị nội bộ, đi kèm năng lực tài chính yếu kém.

Doanh nghiệp vừa và nhỏ có cần xây dựng hệ thống Kế Toán Quản Trị không

Vai trò của Kế toán quản trị trong Doanh nghiệp

Không ít DN băn khoăn không biết mình có cần kế toán quản trị không và cũng không biết họ sẽ làm gì trong DN của mình? Vậy kế toán quản trị hiểu thế nào cho đúng? Khác với kế toán tài chính, kế toán quản trị là việc thu thập, xử lý, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế, tài chính theo yêu cầu quản trị, giúp nhà quản trị ra quyết định điều hành tối ưu nhất. Vai trò của kế toánquản trị ra sao trong hoạt động của DN?Hãy bắt đầu từ thực tế hoạt động của DN:
-       Mọi DN trên bước đường hoạt động đều có mục tiêu, chiến lược (tăng doanh thu, giảm chi phí, tăng tỉ suất lợi nhuận, quản trị công nợ, hàng tồn kho, tăng trưởng thị phần…)
-       Là chủ DN, liệu bạn có thể kiểm soát, điều hành và ra quyết định đúng, kịp thời hay không nếu thiếu hệ thống thông tin? Và làm thế nào để nắm bắt thông tin đó một cách kịp thời, đầy đủ và đưa ra các quyết định chiến lược?
Bài toán trên chỉ được giải nếu bạn xây dựng mộthệ thống thông tin kế toán phục vụ cho hoạt động quản trị và ra quyết định. Kế toán quản trị ra đời từ đó.

Vai trò của Kế toán quản trị trong Doanh nghiệp

​Bất cứ khâu nào của DN cũng liên quan đến hiệu quả tài chính: DN có tiết kiệm được chi phí không? Có bảo toàn vốn không? Có tăng thu nhập cho người lao động hay không? …
Nhưng một thực tế đáng buồn là: hiện nay CEO đang giao phó toàn bộ sổ sách cho nhân viên kế toán, điều này thật dễ hiểu vì CEO không qua trường lớp đào tạo về kế toán và trong thâm tâm họ luôn nghĩ rằng “Việc của mình là đi quan hệ đối tác để ký hợp đồng, coi nhẹ công việc kế toán, kế toán chỉ đơn giản là ghi lại những nghiệp vụ đã xảy ra chứ không tạo ra tiền. Số liệu chủ yếu lo đối phó với thuế, làm cho có, khai không đúng thông tin, …
Chính vì vậy, khi kế toán nghỉ hoặc không trung thực, bạn sẽ không biết giải quyết thế nào với đống chứng từ, sổ sách và không kiểm soát được báo cáo kế toán là đúng hay sai, có hành vi gian lận hay không, chứng từ có bị thất lạc,…?
Việc theo dõi nghiệp vụ và báo cáo bằng các file excel rời rạc, theo hình thức ghi “sổ chợ”, cộng trừ số liệu thủ công vô tình thừa thiếu hoặc cố ý mà không có sự kiểm tra đối chiếu số dư các khoản mục, nhân viên kế toán có thể biển thủ tiền một cách dễ dàng mà chủ doanh nghiệp không hề hay biết, cũng không biết kiểm soát thế nào?
​Thậm chí nhiều DN chỉ thuê kế toán viên thời vụ để tiết kiệm chi phí, chỉ làm được báo cáo thuế, báo cáo tài chính đúng đã là tốt.Và thế là, Kết quả lãi lỗ do kế toán tính toán được chủ doanh nghiệp tin tưởng là đúng và đem chia thưởng, chia cổ tức trong khi thực tế DN lỗ trầm trọng.

Phân tích chỉ số tài chính

Là chủ Doanh nghiệp, tôi phải làm sao để thoát khỏi thực trạng trên?

• Muốn tái cấu trúc, đầu tiên hãy thay đổi tư duy của chủ doanh nghiệp: Chủ doanh nghiệp phải là người đi đầu nhận thức về vai trò, nội dung của kế toán quản trị, là người dẫn dắt các bộ phận áp dụng kế toán quản trị trong việc ra quyết định.Bạn cần cho cấp dưới của mình thấy rằng:không có kế toán quản trị thì sẽ thiếu thông tin có tính định hướng trong việc ra các quyết định kinh doanh, dẫn đến các quyết định đó có thể dẫn đến sai lầm.
• Lập kế hoạch tài chính kinh doanh: Lập kế hoạch ngân sách rõ ràng, giữ kỷ luật tài chính kinh doanh, quản trị chặt dòng tiền là một trong những biện pháp quan trọng giúp chủ động tài chính.
• Tổ chức tốt công tác kế toán trong DN, chủ DN đừng đi xin số liệu của kế toán: Xin nhấn mạnh rằng, không tổ chức công tác kế toán thì đừng hy vọng có báo cáo quản trị để phân tích và ra quyết định đúng, không có nguyên liệu sao ra được thành phẩm. Rất nhiều giám đốc khi cần số liệu của kế toán thì nhận được những lí do rất khách quan để biện minh cho việc  báo cáo chậm và bạn thì cũng không hiểu kế toán bận rộn gì mà không thể đưa ra số liệu kịp thời.Chính vì vậy, bạn không thể xem nhẹ tổ chức công tác kế toán, ghi bàn là tốt nhưng phải giữ gold thật chặt, đừng để thủng lưới.Ngay từ bây giờ, hãy xây dựng hệ thống kiểm soát nội bộ để bảo vệ tài sản, bảo toàn vốn và những nỗ lực bấy lâu nay mình dày công xây dựng.
• Tập trung xây dựng hệ thống báo cáo quản trị thay vì lo báo cáo thuế đối phó: Nhiều vị CEO tâm sự: “Tôi không sợ gì, chỉ sợ mỗi thuế”. Đừng nghĩ vậy! Hãy coi báo cáo thuế chỉ là 1 phần nhỏ trong tổng chi phí của DN, còn rất nhiều chi phí và dòng tiền khác bạn cần kiểm soát ngoài chi phí thuế và tiền nộp thuế. Nếu DN của bạn chỉ làm báo cáo thuế đối phó thì đừng bao giờ nghĩ đến việc phân tích báo cáo quản trị bởi số liệu báo cáo thuế không phản ánh tình hình tài chính thực tế của DN. Báo cáo thuế được lập đủ thì không chính xác, số liệu chính xác thì không được lập thành báo cáo.
• Hãy học đọc và phân tích số liệu báo cáo quản trị nội bộ: > 70% các giám đốc doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) không đọc nổi báo cáo tài chính. Nếu CEO không biết đọc báo cáo tài chính, không nhận diện chỉ số tài chính, không biết tài sản, nguồn vốn của mình thế nào thì mọi câu chuyện tính BSC chiến lược nhân sự , BSC chiến lược mar, … đều không có căn cứ nào hết. Và vì CEO không am hiểu tài chính nên ghi sổ chợ là điển hình, không hạch toán minh bạch với anh em dẫn đến việc làm sổ sách kê khai báo cáo thuế cho hợp thức hóa, còn lại ghi sổ chợ hoàn toàn, nhưng ghi sổ chợ vẫn còn chưa đủ. Nhiều chủ DN kinh doanh hàng chục năm nhưng vẫn không biết tài sản của mình có bao nhiêu? Tài sản thuần là bao nhiêu? Tỷ suất sinh lợi trên doanh thu, trên vốn chủ sở hữu là bao nhiêu? Cán cân thanh toán nợ ngắn hạn là bao nhiêu?Khi phân tích báo cáo quản trị, những chỉ tiêu nên được thiết kiểu theo dạng dashboard (biểu đồ động) để dễ dàng nhìn thấy sự biến động, xu hướng của số liệu qua từng thời kỳ.

+ Kết quả kinh doanh lãi hay lỗ? Tăng giảm ra sao?
+ Tăng trưởng doanh thu toàn công ty và từng cửa hàng?
+ Doanh thu/ cửa hàng/ tháng? Nên tiếp tục hay đóng cửa hàng?
+ Tỉ lệ từng khoản chi phí/ doanh thu?
+ Dòng tiền thế nào? Chủ yếu tiền vào ra từ đâu?
+ Tài sản của công ty ở trạng thái nắm giữ hay không nắm giữ?
+ Chỉ số tài chính của công ty nói lên điều gì?

Hãy học đọc và phân tích số liệu báo cáo quản trị nội bộ

Mẫu Báo cáo quản trị nội bộ

• Nâng cao năng lực đội ngũ nhân sự:không chỉ có chuyên môn nghiệp vụ mà còn có sự hiểu biết về hoạt động sản xuất kinh doanh của DN, từ đó đưa ra các phân tích, đánh giá chính xác trên cơ sở số liệu thu thập được. Hãy rèn luyện cho nhân sự của bạn kỹ năng chuyên môn, kỹ năng kinh doanh, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng quản lý đội nhóm, …
• Lựa chọn phần mềm quản trị giúp liên kết số liệu giữa các bộ phận với nhau. Đừng chỉ dừng lại ở việc lấy số liệu của kế toán. Việc này không những giúp DN quản trị tốt các khâu mua bán, nhân sự, công nợ mà còn giảm khối lượng công việc nhập liệu của kế toán. Việc của kế toán là tập trung thời gian kiểm soát, phân tích số liệu và tham mưu cho giám đốc.

Rất mong nhận được nhiều ý kiến, bình luận và bổ sung của các độc giả có hiểu biết và kinh nghiệm về vấn đề này.

Xem thêm bài viết:
​Quản trị hàng tồn kho - 10 bí kíp Quản lý hàng tồn kho hiệu quả
Hướng dẫn quản lý và chi tiết nghiệp vụ Kế toán mua hàng trong doanh nghiệp
Quy trình mua hàng và lựa chọn nhà cung cấp
​Hướng dẫn xác định lượng tồn kho tối thiểu, lượng tồn kho tối đa trong DN

CÁC VIDEO THAM KHẢO THÊM VỀ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ TRONG DOANH NGHIỆP

Tổ chức công tác kế toán thuế | Phần 3 - Bài 1: Hướng dẫn biểu mẫu chiết khấu, giảm giá, công nợ

Đăng ký để nhận bài viết, biểu mẫu, video miễn phí của Giamdoc.net

Download miễn phí nhiều tài liệu biểu mẫu quản lý DN, tài chính, nhân sự, kế toán thuế & hàng trăm video bài giảng hay về quản trị, tài chính, nhân sự, kế toán, kiểm soát nội bộ dành cho Member...

Vui lòng đăng ký tại đây để tải về!

Đăng ký nhận FREE

Giamdoc.net gợi ý các khóa học phù hợp để nâng tầm giá trị cho bạn

​​Kế toán thực hành tổng hợp & báo cáo thuế
​​
​​Dù bạn chưa từng học kế toán, đã học kế toán, thậm chí đã làm kế toán nhưng chưa giỏi... thì sau khóa học này bạn sẽ giỏi,  thành thạo và tự tin làm kế toán, thuế..

Tổ chức vận hành công ty & Kiểm soát nội bộ | Internal Control​
​​Lần đầu tiên & độc quyền trên Giamdoc.net, trọn vẹn khóa học online kèm theo ứng dụng xây dựng mô hình tổ chức, quản lý vận hành & Kiểm soát nội bộ hữu hiệu

Tài chính, nguồn vốn & Setup  hệ thống quản trị tài chính, dòng tiền Setup cấu trúc vốn, kế hoạch vốn, tổ chức hạch toán và kê khai báo cáo thuế một cách bài bản, KSNB hiệu quả. Lập KHTC kinh doanh, dòng tiền, chủ động công nợ, kinh doanh vững vàng hơn.