Tài chính dòng tiền: Đòn bẩy tài chính có thực sự là liều thuốc kích thích!

​Dẫu biết rằng, tỷ lệ nợ cao sẽ dẫn đến nguy cơ phá sản nhưng làm kinh doanh không cần vay mượn, liệu đãphải là nhà đầu tư khôn ngoan? Câu trả lời là tuỳ thuộc quy mô và đặc thù doanh nghiệp. Doanh nghiệp của bạn kinh doanh không cần nhiều vốn, hoặc bạn có đủ vốn và cũng không cần mở rộng quy mô, bạn xét thấy mở rộng quy mô doanh thu tăng không đủ bù đắp chi phí tăng,…
​

Một cấu trúc tài chính được coi là tối ưu khi chi phí sử dụng vốn trung bình thấp nhất và giá trị doanh nghiệp đạt được là lớn nhất.

​Nhắc đến “nợ”, một thuật ngữ có lẽ không quá xa lạ với các chủ doanh nghiệp và nhà đầu tư là “Đòn bẩy tài chính”. 

Vậy đòn bẩy tài chính là gì? Khi nào nên sử dụng đòn bẩy tài chính?

​Đòn bẩy tài chính chỉ sự kết hợp giữa nợ phải trả và vốn chủ sở hữu trong việc điều hành chính sách tài chính của doanh nghiệp. Đòn bẩy tài chính sẽ rất lớn trong các doanh nghiệp có tỷ trọng nợ phải trả cao hơn tỷ trọng của vốn chủ sở hữu và ngược lại.

Độ lớn của đòn bẩy tài chính DFL

​Đòn bẩy tài chính thể hiện mức độ sử dụng vốn vay trong tổng nguồn vốn của doanh nghiệp nhằm kỳ vọng sự gia tăng tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu - ROE (hay thu nhập trên mỗi cố phần thường - EPS) nhưng cũng là công cụ kìm hãm sự gia tăng đó. Đòn bẩy tài chính cao, chỉ cần sự thay đổi nhỏ về EBIT cũng làm thay đổi với một tỷ lệ cao hơn ROE nghĩa là ROE rất nhạy cảm khi EBIT thay đổi.

Tại sao lại như vậy?

​Chúng ta hãy cùng phân tích hệ số ROE (Tỷ số sinh lời trên vốn chủ sở hữu), ROE cho biết công ty tạo ra được bao nhiêu lợ nhuận với số tiền chủ sở hữu/ nhà đầu tư bỏ vào. 

Như vậy, đòn bẩy tài chính tác động như con dao 2 lưỡi đến ROE:

• Vay nợ càng nhiều, hiệu quả sử dụng vốn càng cao nếu ROAe > rvì ROAe – r >0 -> càng vay nợ thì D/Ex(ROAe-r) càng dương, dòng lợi nhuận trên vốn chủ càng tăng. Tuy nhiên vay tối đa chưa chắc tăng giá trị cổ phần của chủ sở hữu vì kéo theo rủi ro nhưng vay bao nhiêu là đủ? (vui lòng tham khảo thêm bài viết Thế nào là một cấu trúc tài chính tối ưu)
• Ngược lại, nếu tổng tài sản không có khả năng sinh ra tỷ suất sinh lời đủ lớn để bù đắp chi phí lãi vay(ROAe < r) thì càng vay nhiều sẽ càng làm sụt giảm ROE bởi tỉ lệ D/E càng lớn và ROA – r < 0, lợi nhuận tạo ra cũng chỉ để trả lãi vay ngân hàng mà thôi. Lúc này, đòn bẩy tài chính càng cao thì càng làm giảm khả năng thanh toán của Doanh nghiệp, vay càng nhiều khả năng phá sản càng cao, giảm hệ số tín nhiệm vàlàm hạn chế khả năng vay.Nếu chúng ta tăng một đồng vay, chúng ta mong đợi gia tăng lợi nhuận của chủ sở hữu tăng, góp phần làm tăng giá trị công ty. Nhưng đến một lúc nào đó, rủi ro tăng lên, lợi không đủ bù rủi ro, giá trị công ty bắt đầu giảm xuống. Việc xác định cơ cấu nợ tối ưu sẽ tối đa hoá giá trị công ty (tối đa hoá sinh lời và tối thiểu hoá rủi ro).
• Một trong những tiêu chí rất quan trọng để Warrent Buffett lựa chọn đầu tư là ROE >= 15%, liên tục tăng và duy trì ít nhất 3 năm. ROE là một trong những chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn. Một doanh nghiệp luôn có ROE cao thể hiện DN có lợi thế cạnh tranh bền vững, tỷ lệ tăng trưởng hàng năm cao và giá trị công ty liên tục tăng.

Xét một tình huống cụ thể sau:

Ví dụ minh họa các chỉ tiêu ROE của 2 DN A và DN B

Trong kinh doanh, không phải lúc nào nợ nhiều cũng tốt, DN B sử dụng đòn bẩy tài chính rất lớn. Trong điều kiện kinh tế ổn định, ROE được khuyếch đại cao hơn nhưng khi nền kinh tế suy thoái, ROE sụt giảm mạnh. Một trong những ưu điểm lớn nhất của việc sử dụng nợ là lãi vay được tính vào chi phí được trừ (lá chắn thuế). Điều đó không có nghĩa là DN có thể tăng nợ quá cao so với vốn chủ sở hữu. Khi đó, tình trạng tài chính kém lành mạnh và dẫn đến những rủi ro.
​
Đối với DN kỳ vọng kinh doanh tốt thì công cụ nợ nên sử dụng với mức chi phí thấp hơn so với tài trợ bằng vốn cổ phần. Ngược lại, giai đoạn vận hành kém, không tạo ra lượng tiền mặt đủ lớn thì chi phí lãi vay lúc này là gánh nặng.  

Lời khuyên: Chỉ nên vay khi tỷ suất sinh lời của tài sản lớn hơn chi phí lãi vay (ROAe > r) và hệ số nợ < hệ số nợ trung bình ngành.

​Xem thêm bài viết:
​Thế nào là một cấu trúc tài chính tối ưu
​Tại sao đòn bẩy kinh doanh được ví như con dao hai lưỡi
​Tại sao phải hoạch định mô hình tài chính công ty (Phần 1)​
​Tại sao phải hoạch định mô hình tài chính công ty (Phần 2)

Tham khảo video về Lập Kế hoạch tài chính kinh doanh ​

Lập kế hoạch tài chính kinh doanh & dòng tiền cho năm tài chính mới cần được các DN chuẩn bị và họp thông qua chậm nhất vào nửa cuối tháng 12 năm trước. ​

​Kế hoạch nguồn vốn, quản trị vốn kinh doanh hiệu quả | Setup công ty & vận hành kinh doanh bài bản, chuyên đề 3. Xem thêm chi tiết tại đây

Đăng ký để nhận bài viết, biểu mẫu, video miễn phí của Giamdoc.net

Download miễn phí nhiều tài liệu biểu mẫu quản lý DN, tài chính, nhân sự, kế toán thuế & hàng trăm video bài giảng hay về quản trị, tài chính, nhân sự, kế toán, kiểm soát nội bộ dành cho Member...

Vui lòng đăng ký tại đây để tải về!

Đăng ký nhận FREE

Giamdoc.net gợi ý các khóa học phù hợp để nâng tầm giá trị cho bạn

​Tài chính, nguồn vốn & Setup  hệ thống QTTC, dòng tiền
​Setup cấu trúc vốn, kế hoạch vốn, tổ chức hạch toán và kê khai báo cáo thuế một cách bài bản, kiểm soát nội bộ hiệu quả. Lập kế hoạch tài chính kinh doanh, dòng tiền và chủ động với công nợ, kinh doanh vững vàng hơn.

Mô hình kinh doanh, hoạch định & cụ thể hóa chiến lược 

​Hoạch định chiến lược với các mục tiêu chiến lược cụ thể, mô tả bản chiến lược công ty sinh động, đo lường kết quả triển khai vận hành. Nền tảng xây dựng bộ KPI đồng bộ, phát triển bền vững.

​​Kế toán thực hành tổng hợp & báo cáo thuế
​​
​
​Dù bạn chưa từng học kế toán, đã học kế toán, thậm chí đã làm kế toán nhưng chưa giỏi... thì sau khóa học này bạn sẽ giỏi,  thành thạo và tự tin làm kế toán, thuế...